De energietransitie vraagt veel van productiebedrijven. Elektrificatie, strengere milieueisen en toenemende vraag naar flexibiliteit zetten het elektriciteitsnet onder druk. Veel ondernemers ervaren dat direct: aansluitingen worden geweigerd of beperkt, en uitbreiden vraagt soms meer geduld dan gewenst. Toch zijn er manieren om zelf grip te houden op het energievraagstuk. Eén daarvan krijgt steeds meer aandacht: peak shaving.
Peak shaving klinkt technisch, maar de kern is verrassend eenvoudig. Het gaat om het afvlakken van piekverbruik, zodat het totale vermogen dat een bedrijf op ieder moment vraagt binnen de beschikbare netcapaciteit blijft. Door pieken te dempen, blijft er ruimte over voor groei én wordt het elektriciteitsnet minder belast. Voor steeds meer bedrijven blijkt het een realistische route om projecten tóch door te laten gaan.
Waarom piekverbruik zo’n groot probleem is
Veel industriële processen kennen korte momenten waarin machines tegelijk opstarten of tijdelijk extra vermogen vragen. Dat kan minutenwerk zijn, maar het bepaalt wel de benodigde netaansluiting. Netbeheerders moeten capaciteit reserveren die past bij het maximale verbruik, hoe kort die piek ook duurt.
En juist die capaciteit is schaars. Daardoor ontstaan wachtrijen en krijgen bedrijven te horen dat uitbreiding voorlopig niet mogelijk is. Een lagere aansluitwaarde aanvragen kan een oplossing zijn, maar alleen als pieken worden opgevangen of verplaatst. Daar komt peak shaving om de hoek kijken.
Hoe peak shaving werkt
Peak shaving is een techniek waarbij batterij-opslag tijdelijk vermogen levert zodra de vraag binnen het bedrijf boven een vooraf ingesteld niveau uitkomt. De batterij springt als het ware bij op drukke momenten en laadt weer op wanneer het rustiger is.
Dit biedt een aantal praktische voordelen:
- Lagere aansluitwaarde: Door piekvermogen lokaal op te vangen, hoeft een bedrijf minder capaciteit bij de netbeheerder af te nemen. Dat scheelt kosten én voorkomt dat uitbreidingsplannen stilvallen.
- Meer ruimte voor elektrificatie: Denk aan elektrische ovens, warmtepompen, laadinfrastructuur voor bedrijfsvoertuigen of nieuwe machines. Zonder piekondersteuning kunnen deze soms niet geplaatst worden.
- Voorkomen van vermogensoverschrijdingen: Bij overschrijding van de contractwaarde kunnen forse boetes gelden. Een batterij voorkomt dat onverwachte pieken direct leiden tot extra kosten.
- Flexibeler procesbeheer: Peak shaving maakt het mogelijk om processen te plannen zoals ze het beste passen bij de operatie, zonder dat het elektriciteitsnet de beperkende factor is.
Meer weten over hoe batterijopslag in de praktijk werkt? Dan kan je een kijkje nemen naar de mogelijkheden van een peak shaving batterij via Intercel.eu.
Waar bedrijven op moeten letten bij de inzet van peak shaving
Hoewel het principe van peak shaving simpel is, vraagt de toepassing om maatwerk. Dat begint bij een goede analyse van het huidige en toekomstige verbruik. Welke pieken ontstaan wanneer? Hoe snel moeten ze worden opgevangen? Hoeveel minuten of seconden moeten ze gedempt blijven?
Een paar punten die in de praktijk vaak bepalend zijn:
1. Batterijcapaciteit en vermogensvraag.De grootte van de batterij wordt afgestemd op zowel de hoogte als de duur van de pieken. Een te kleine batterij raakt te snel leeg, terwijl een te grote installatie onnodig kostbaar is.
2. Laadstrategie. Een batterij moet op het juiste moment voldoende lading hebben om bij te springen. Slimme software stuurt dit aan op basis van voorspeld verbruik, historische profielen en actuele metingen.
3. Integratie met bestaande installaties. De batterij wordt gekoppeld aan het interne energiemanagementsysteem. Zo ontstaat een stabiel geheel dat automatisch reageert op pieken en dalen zonder extra handelingen van operators.
4. Veiligheid en betrouwbaarheid. Moderne batterijsystemen zijn uitgerust met uitgebreide veiligheidsmechanismen en worden ontworpen volgens strikte richtlijnen. Voor veel bedrijven is dit een geruststelling, zeker bij toepassingen dicht bij productieprocessen.
Peak shaving binnen de bredere energietransitie
De overstap naar een duurzamer energiesysteem vraagt om andere manieren van denken binnen de industrie. Niet alleen verduurzaming speelt een rol; ook het slimmer omgaan met beschikbare capaciteit wordt steeds belangrijker. Peak shaving past in deze ontwikkeling omdat het bedrijven minder afhankelijk maakt van netverzwaringen die soms jaren op zich laten wachten.
Daarnaast kan een batterij-installatie later vaak worden uitgebreid met functies zoals het opslaan van lokaal opgewekte zonne-energie of het leveren van flexibiliteitsdiensten aan de energiemarkt. Veel bedrijven starten met peak shaving en ontdekken gaandeweg dat hun energiemanagement daardoor veel beter stuurbaar wordt.
Wat peak shaving concreet kan opleveren
Om het tastbaar te maken:
- Een fabriek die meerdere compressoren tegelijk inschakelt, voorkomt een piek van tientallen kilowatts door een batterij te laten bijspringen.
- Een bedrijf met laadinfrastructuur zorgt dat pieken tijdens laadmomenten worden afgevlakt, zodat de hoofdaansluiting niet groter hoeft dan strikt noodzakelijk.
- Een productiebedrijf dat wil elektrificeren, kan nieuwe apparatuur plaatsen zonder te hoeven wachten op netuitbreiding.
De kosten voor een peak-shaving-oplossing variëren, maar veel bedrijven zien een terugverdientijd tussen twee en vijf jaar, afhankelijk van hun verbruikspatroon en de kosten van vermogensoverschrijdingen. Bovendien krijgen ondernemers meer controle over hun energievraag, wat voor velen net zo waardevol is.
